"Engram i struktura dyssypatywna" w kwartalniku CRP Orońsko.

fragment tekstu Doroty Grubby - Thiede dotyczącego wystawy Marka Rogulskiego w Orońsku, pt: Mu(e)seum- dwie strzałki czasu. /luty - maj 2017/
kwartalnik 1-2/ 2017

"Otwarciu wystawy towarzyszyło instrumentalno-performatywne oprowadzenie Rogulusa, a całe wydarzenie stanowi etap jego artystyczno-badawczych działań pt. Engram i struktura dyssypatywna, w którym szczególnie wyróżnia on zamysł ekspozycji polegający na splocie funkcji powstania „rzeźby” z procesem kreowania realnego MUESSEUM w Gdańsku. Zachodzi fenomen kreowania rzeczywistości aktem uwagi obserwatora odnoszący się do stanu prawdopodobieństwa znanego z teorii fizyki kwantowej (tzw. kot Schroedingera), a paradoksalność twierdzeń znajduje swą kulminację w zestawieniu fałszywo-prawdziwej pary stwierdzeń: jestem Bogiem / jestem Kłamcą, którymi Rogulski swoiście okrywa oś zdarzeń w przestrzeni Oranżerii, jak dwoma „patrzącymi” na zewnątrz, odwróconymi względem siebie, maskami na tej samej głowie. Oba te stwierdzenia zostały niejako wyhaftowane linką wspinaczkową na czarnych podobraziach, a skierowanie ich na przeciwległych krańcach ramion do widzów podchodzących do przezroczystego budynku, stymuluje dynamiczne rozczytywanie „akcji” projektu. W instrumentalno-performatywnym oprowadzaniu, Rogulus, dokonał syntezy koncertu i wykładu, wieńcząc wystąpienie malarsko-dźwiękowym „aktem przygotowania posiłku” dla uczestników ¹

1 Wykłado-koncert artysty w pierwszych minutach kontrapunktowała komentarzami autorka niniejszego tekstu.

To pointujące swoiste misterium, zaaranżował w niewielkim podgrzewanym garnuszku, o dnie zasypanym koralikami [„amerykańskiego”] popcornu, które w wyniku podgrzania naczynia „rozkwitały” i z trzaskiem atakowały przestrzeń, będąc przechwytywane przez widownię. Posiłek powstał u stóp ciągnącego się przez całą oranżerię wieloelementowego obiektu, w którym Marek Rogulski za pomocą błękitnej linki wspinaczkowej [ewokującej myśli o international blue pantone Yvesa Kleinia czy Epoce błękitu Jerzego Ludwińskiego] połączył aluzyjne formy, semantycznie wskazujące bodaj najistotniejsze dla kultury współczesnej „kalorie” ją odżywiające. Obiekty Rogulskiego katalizują myśli odbiorców o Duchampowskich ready mades oraz Schwittersowskich objet trouvé, ewolucji filmu i kierowanego do tłumów kina, przez kubo-futuryzm, surrealistyczne ambalaże, konceptualizm [i strategie prawdopodobieństwa], sztukę kinetyczną, pop-art, multiple, arte povera, cybersztukę, wreszcie o poddawanej przez postmodernistów hybrydowaniu sztuce dawnej – i sztuce domeny publicznej. 

Artysta ujawnia podobieństwa maszyn przemysłowych i dawnej aparatury kinematograficznej, a nawet natury broni maszynowej, zasilanej pociskami wyrzucanymi w przestrzeń, stosownie do jej ewolucji - o coraz odleglejszych trajektoriach lotu. Intryguje także włączona do jednego z futurologicznych obiektów, przeskalowana biało-błękitna tarcza- symbol statusu zabytku. Obiekt ten z kłębami anamorficznej lawy, dopełnia wypchana figurą autentycznego gronostaja, dynamizującego interpretację: zarówno jako parafrazy na temat znajdującego się w superpozycji [żywo-martwego] „kota Schrödingera”, jak i aluzji do słynnego portretu Cecylii Gallerani Leonarda da Vinci.

Marek Rogulski w 2017 r. podkreślił: „Projekt koncentruje się na problemie tworzenia się wiedzy, jej utrwalania w systemie wymiany energii. […] jest zarazem pytaniem o funkcję rzeźby w procesie konstytuowania się wiedzy o instytucjach, wiedzy o kulturze i o sztuce. Istotnym wizualnie elementem instalacji są podpory stalowe, stanowiące swoisty system równoważni dla sił fizycznych wynikających z relacji pomiędzy częściami składowymi. W tym ujęciu chodzi o narrację związaną z historią sztuki rozumianą jako proces montowania klatek różnych filmów. Przeskalowane formy projektorów naświetlają niejako te tworzące się filmy na temat historii, ludzkich starań i pomyłek. Filmy, w których wspinaczka po elementach utrwalonych śladów pamięciowych splata się z odpadami towarzyszącymi ich produkcji oraz środkami spożywczymi niezbędnymi w procesie dostarczania energii badaczom i artystom - rozumianym tu jako organizmy żywe dla których funkcjonowania niezbędne jest dostarczanie energii. […]. 

Paradoks metodologiczny wiedzy i sztuki wybrzmiewa w zderzeniu się ludzkiego pragnienia bycia wszechwiedzącym, a niemożliwością jego realizacji”¹. Artysta podkresla: „stany bycia i niebycia są wyzwaniem intelektualnym związanym już z badaniem zjawisk fizycznych na poziomie subatomowym – falowo-korpuskularnym. Kluczowym pojęciem wywodzącym się z tej sfery nauki jest Prawdopodobieństwo. […]. Stalowe elementy podpór i kratownic zostaną w dalszym etapie zmontowane w bramę rzeczywistego MUESSEUM, które tworzę w oparciu o fundację Tysiąc Najjaśniejszych Słońc i w ramach Instytutu Cybernetyki Sztuki w Gdańsku Osowie [przy ulicy Komandorskiej 26]. Jest to zatem postawienie pytania o moc sprawczą działania artystycznego.

1 M. Rogulski, autorski opis wystawy, 2017.

Dorota Grubba - Thiede

Elena de Varda w ICS

w pierwszych tygodniach czerwca ICS gościło reżyser Elena de Varda pracującą nad filmem Artist on Strike.

Elena de Varda we współpracy z  'Karbin maszynowy' w ICS

Artur Gogołkiewicz w ICS

Jakub Bielawski w ICS

Ekipa Eleny de Varda w trakcie zdjęć w dawnej stoczni gdańskiej

O powstaniu fundacji Tysiąc Najjaśniejszych Słońc,
Stowarzyszeniu Klub Inicjatyw Społecznych, galerii C14, Otwartym Atelier, Tot arcie, galerii Wyspie w publikacji wydanej przez gdańską Galerię Miejską, pt: Znajomi znad morza.

Publikacja (zbiór tekstów oraz wywiady) koncentruje się głównie na działaniach grupy artystów na terenie dawnej stoczni gdańskiej, inicjujących projekt i kolektyw artystyczny pod nazwą Znajomi znad morza.

Muesseum w "Sztuce wyboru" we Wrzeszczu

Prezentacja kolejnego etapu prac nad Muesseum w ramach ICS, Gdańsk Osowa

Marek Rogulski. Muesseum, wykład w sztuce wyboru, Gdańsk, 2017

„Sanatorium_Museum. Pięciokrotny cykl pomnożenia.” Marka Rogulskiego w ICS w Gdańsku Osowie w ramach Nocy Muzeów.

Marek Rogulski.
Projekt artystyczno-badawczy związany z procesem powstawania MUESSEUM w ICS w Gdańsku Osowie.

MUESSEUM
Badania prof. Wojciecha Jóźwiaka z obszaru antropologii kulturowej (m.in. Florian Nowicki i Wojciech Jóźwiak_ „Cykle Zodiaku”, Wydawnictwo głodnych duchów, Warszawa, 1991) przywołują pięciokrotny cykl pomnożenia jako formułę tworzenia ujętą już w starożytnych mitologiach i systemach filozoficznych. Pięciokrotny cykl pomnożenia odnaleźć można zarówno w typach psychologicznych buddyzmu: rodzina buddy, wadżry, ratny, padmy i karmy jak i w greckiej mitologii – typów psychologicznych kobiet: Hery, Artemis, Demeter, Afrodyty, Ateny.

Rogulski bada historyczne konotacje greckiej idei Muzeum jako „domu Muz”.
Realizacja Rogulskiego nawiązuje także do korelacji archetypów Wielkiej Matki (zwycięstwo świata podziemnego nad „Strukturą Ja”, poczucia winy, ofiary zastępczej) oraz Wielkiej Bogini (subtelne Niebo, transcendencja „Struktury Ja”).

Organizator: Fundacja TNS , ICS, Spiż 7.

Wykład, pt:GO - bezinteresowność, bezpośredniość i społeczeństwo obywatelskie,

Działania z 19 maja 2017 w Instytucie Kultury Miejskiej w Gdańsku poprzedzające otwarcie wystawy WIDEOOPUKIWANIE w Instytucie Cybernetyki Sztuki./

Witosław Czerwonka. -  kadr z materiałów archiwalnych fundacji TNS

Marek Rogulus Rogulski, wykład, pt:GO - bezinteresowność, bezpośredniość i społeczeństwo obywatelskie, wykład dedykowany Witosławowi Czerwonce.

Zygmunt PIOtrowski - Performance dla Witosława Czerwonki
Miejsce: Instytut Kultury Miejskiej w Gdańsku.

kuratorka: Dorota Grubba Thiede.

tns

ATAENSIC - BRAMA HISTORIOZOFICZNA (pętla)
Projekt artystyczno-badawczy Marka Rogulskiego, pt: Ataensic i Brama historiozoficzna.
Wystawa zorganizowana przez Fundacje TNS 20 maja 2017, w Noc Muzeów.
Miejsce: Instytut Cybernetyki Sztuki, Gdańsk Osowa, ul. Komandorska 26.
Wystawę zrealizowano przy pomocy finansowej Województwa Pomorskiego.

Autor proponuje szerszą refleksję na temat procesów kulturowych zachodzących na różnych kontynentach. Ataensic, która w wierzeniach Irokezów była Boginią Śmierci, zostaje na wystawie przywołana jako figura mitologiczna poprzez którą autor interpretuje ikonografię związaną z regionem Pomorza. 

Wystawa jest więc zarazem studium na temat metodologii stosowanych we współczesnej praktyce artystycznej. Autor śledzi estetyczne podobieństwa różnych, jakże odległych geograficznie i znaczeniowo lokalnych mitologii.

Opracowanie: fundacja TNS

W ramach projektu artystyczno-badawczego pt: „Kultura jako układ współrzędnych” realizowanego przez ICS w Gdańsku Osowie.

Wystawa dofinansowana w formie stypendium z Urzędu Marszałkowskiego Województwa Pomorskiego. Organizuje Fundacja TNS, Instytut Cybernetyki sztuki, galeria Spiż7 w Gdańsku.